Kısraklar mevsimsel östrus (talep = kızgınlık) gösterirler. Diğer zamanlarda kızgınlık belirtileri görülmez (anöstrus). Bu demektir ki tüm yıl boyunca aygırı kabul etmezler. Sadece belli dönemlerde istek gösterip bir araya gelebilirler. Soğuk kış mevsimi içinde üreme etkinlikleri aktif değildir. Kışın sonunda ve ilkbaharın başlangıcında yavaş yavaş çiftleşme veya üreme koşulları oluşmaya başlar. Kısrakların kış ayları boyunca üreme siklusuna girmelerine engel olan melatonin hormonu, günlerin uzaması ve günışığının artması ile baskı altına alınır ve etkisi azalır. Melatonin düzeyinin düşmesi, yumurtlama ve üreme etkinlikleri için gerekli olan üreme hormonlarının salgılanmasına olanak verir. Doğal koşullarda, dışarıdan müdahale olmazsa, kısrakların çiftleşmeye hazır olması Nisan sonunu bulabilir. Her şey yolunda giderse bu zamanda aşım yapılması ile gelecek yıl Mart sonunda doğum gerçekleşir. Ocak ayında taya kavuşmak varken, ilkbahar sonu doğum tercih edilmez. Kış sonu ile ilkbaharın erken dönemlerinde kısraklara ahırda yapay aydınlatma uygulanarak, endokrin (hormon) sistemleri kandırılır ve üreme dönemine daha erken girmeleri sağlanabilir. Başka bir seçenek olan ışıklı maske veya başlıklar ile kısraklar ahır yerine padokta kalabilirler. Üreme etkinliklerinin sürecini hızlandıran ve östrus siklusunu başlatan bu cihazların yardımı ile daha erken kızgınlık gösterebilirler. 36 • AT SAĞLIĞI • • Vet. Hek. Reha Gültepe
RkJQdWJsaXNoZXIy ODAzNjM=