EKİM-2023

Bu nitelikleri onun ayrıcalıklarını gösteriyor. İlginç yönü ise devlet görevleri döneminde gizli. Bulunduğu üst düzey görevlerden, çeşitli suçlamalarla defalarca uzaklaştırılıyor; bazen sürgüne gönderiliyor. Sadece Osmanlı’da değil, o dönemin birçok imparatorluğunda bu tür cezaların ağır hatta trajik sonuçlar doğurduğunu biliyoruz. Veliyüddin Efendi’nin ise, her dönüşünde daha üst bir göreve atandığını görüyoruz. İstanbul, Silivrikapı’da dünyaya gelen bu zatın 1684 yılında doğduğu tahmin ediliyor. Üst düzey eğitim alarak devlet kademelerindeki yükselişi, 1729 yılında Halep Kadılığı’na atanarak başlıyor ama ertesi yıl bu görevden alınıyor. Dört ay sonra Galata Kadısı oluyor. Bu dönemde kendisine verilen ve bizi ilgilendiren, Çırpıcı Çayırı’nın deniz kenarındaki bölümüne bir köşk, şimdiki ahırlar bölgesinin girişindeki yol kenarına -uzun yıllar boyu korunan- bir çeşme yaptırıyor. Bu tarihten itibaren kendi adıyla anılan Veliefendi Çayırı’nı 18 Temmuz 1732’de de vakfediyor. VELİEFENDİ HİPODROMU Çırpıcı Çayırı’nda yapılan at yarışlarına ilişkin en eski belge, Veliyüddin Efendi döneminden daha önceki (17 Haziran 1714) bir tarihe ait, bu nedenle Veliefendi Çayırı’nda yapıldığı şeklinde değerlendiremeyiz. O yıllarda at yarışlarının genellikle Kağıthane’de koşulduğunu da ekleyelim. Çünkü Kağıthane, yarış pisti olabilecek uzunluğa sahip, Dersaadet’in en büyük çayırıydı. İstanbul’da batılı anlamdaki at yarışları ilk kez, 1911 yılında kurulan Islah-ı Nefsi Feres (At Soyunun İyileştirilmesi) Cemiyeti tarafından 1912 yılında, Veliefendi Çayırı’nın günümüzde hipodroma dönüştürülen bölümünde düzenlendi. Cemiyet, henüz Hazine-i Hassa’ya (Padişahın Özel Hazinesi) ait bu alana; biri engelli koşular için olmak üzere iki yarış pisti, iki ahşap tribün ve bir hakem kulesi yaptırarak hipodromun temellerini attı diyebiliriz. Islah-ı Nefsi Feres Cemiyeti, 1913 yılında kurulan Sipahi Ocağı ile birlikte, orduya da at yetiştirmek amacıyla yarışlar düzenleyen devlet destekli kuruluşlardı. 1917 - 19 yılları arasında, Hazine-i Hassa arazilerinin ve bazı şahıs arazileri kamulaştırılarak, hipodrom için Sipahi Ocağı’na satıldı. İstanbul’un işgali sonrası, 1922 yılında İngilizlerin kurduğu Makrikuey Racing Syndicate (MRS), 1926’da kurulan Yarış ve Islah Encümeni, Jokey Kulüp öncesi Türkiye Yarış Atı ve Yetiştiricileri Derneği ve 1953 yılından bu yana Türkiye Jokey Kulübü Dönemi. Veliefendi Hipodromu İstanbul yarışlarının ev sahipliğini yapıyor. Bu hipodrom; organize yarışçılık tarihimizle yaşıt, bazı yönlerini yetersiz bulsak da vazgeçemeyeceğimiz ortak alanımız. Veliefendi Mesiresi'nden bir enstantane. 20 • www.tjk.org • TARİHÇE •

RkJQdWJsaXNoZXIy ODAzNjM=