54 TJK’NIN SESİ NİSAN 2022 Manyetik Rezonans [MR] Manyetik Rezonans görüntüleme yönteminde, doku ve organların ayrıntılı görüntülerini elde etmek için manyetik alan ve radyo dalgaları kullanılır. MR cihazları, içinde manyetik alan oluşturulan tüp şeklindeki büyük mıknatıslardır. Dokulardaki hidrojen atomları harekete geçirilerek, bu atomların çıkardığı sinyaller özel alıcılar ile toplanır ve bilgisayar ekranına aktarılır. Bu sayede dokuların ve organların ince kesitler halindeki görüntüleri ekranda oluşturulur. MR’da radyasyon kullanılmaz. Patolojik olaylar dokuların manyetik özelliklerini değiştirirler. Böylece normal yapısı bozulmuş doku ve organlardaki bu farklılık MR ile görüntülenebilir. Yarış atlarında genel anestezi altında baş ve bacak taraması için MR yönteminden yararlanılır. Sadece bacak taraması yapılmak isteniyorsa, sakinleştirici enjeksiyonu ve atın kımıldamadan ayakta durması yeterlidir. MR görüntüleri, kemik ve yumuşak dokuların üç boyutlu olarak aynı anda incelenmesine olanak sağlar. Kemik ve eklemlerde olduğu gibi tendo ve ligamentlerdeki zedelenmeleri de gösterir. Topallıkların nereden kaynaklandığının bulunmasında ve tanı konulması aşamasında yardımcı olur. Röntgen ve ultrason görüntülerinde ortaya çıkmamış sorunların belirlenmesi için MR kullanılabilir. Özellikle derin tendo ve ligamentler, tırnak içi dokuları, naviküler kemik ve diz (karpal) ekleminin iç kısımları çok net bir şekilde açığa çıkarılarak eğer varsa sorunlu bölge belirlenir. Anlaşılacağı üzere, MR daha çok yumuşak dokuların incelenmesinde yararlanılan bir görüntüleme yöntemidir. Bu nedenle beyin ve sinir sistemine ait dokular için genel anestezi altında kullanılır. Sinirsel körlük, felç, kaslarda koordinasyon bozukluğu ve beyinden kaynaklandığı düşünülen sinirsel belirtilerde tanı amaçlı MR çekilmesi önerilmektedir. Pozitron Emisyon Tomografisi [PET] Damar içi yol ile verilen radyoaktif maddelerin toplandığı normal veya hastalıklı dokuları üç boyutlu olarak görüntüleyebilen bir nükleer tıp görüntüleme yöntemidir. Sintigrafiye benzer çalışma prensibi vardır. Dokular ve organların mevcut durumları, işleyişleri ve eğer varsa dokulardaki anormal değişimler, enjekte edilmiş radyoaktif madde izlenerek saptanmaya çalışılır. Röntgen çekimlerinde görülemeyen kemik sorunları PET taraması ile ortaya çıkabilir. Bazı ciddi sakatlanma olaylarında, dokularda röntgen filmlerinde görülemeyen ve mikroskobik düzeyde gelişen değişiklikler olabilir. Bunlar da ancak PET görüntülerinde dikkati çeker. PET işleminden yarım saat önce enjekte edilen radyoaktif madde kan damarları aracılığı ile bedenin her dokusuna dağılır. Bu arada kemiklere de ulaşır. Sorunlu kemik bölgesinde birikmeye başlar. Tarama ile elde edilen verilerin görüntüsü ekranda incelenerek sorun belirlenmeye çalışılır. Sakinleştirici verilen atın dört bacağında da PET çekimi yapılabilir. Her bölgenin görüntülenmesi yaklaşık üç - beş dakika kadar sürer. Toplamda dört bacak için harcanan süre yarım saatten azdır. Ön bacaklarda dizden ve arka bacaklarda karakuş (tarsal) eklemden aşağı kısımlar, özellikle topuk (molet) eklemine ilişkin sakatlanmalarda kuşkulanılan bölgenin ayrıntılı şekilde görüntülenmesini sağlar. İşlem sırasında atın hareket etmeden ayakta durması gerekir. PET işleminin MR’dan daha kısa sürmesi avantajdır. Eklem yangıları ve ligament sorunlarından kaynaklanan topallıkların tanısında yararlı olur. Ayrıca arpalamanın ayrıntılı değerlendirilmesi amacı ile de kullanılabilir. Sakatlıkların seyri ile şiddetinin belirlenmesinde ve iyileşme sürecinde aralıklı olarak başvurulabilir. Görüntüleme yöntemleri, karşılaşılan sakatlığın ciddiyetine ve derecesine göre tek başına veya birden fazlası aynı olayda kullanılabilir. PET ve röntgen, MR ve PET gibi. Sağaltım planına göre, PET sonrası MR veya PET ve MR’ın bir arada kullanılmasının daha kapsamlı bir değerlendirme olacağı bildirilmektedir. Yarış atlarında PET çekiminin Amerika Birleşik Devletleri’nde başladığı bilinmektedir. Elde ettikleri bilgileri ve deneyimlerini paylaşıyorlar. Yakın zamanda başka ülkelerde de kullanılacağı tahmin edilmektedir. Bilgi, sınırı olmayan bir denizdir. Bilgi dileyense denizlere dalan bir dalgıçtır... Mevlana
RkJQdWJsaXNoZXIy ODAzNjM=